Anno 1908

 

Het is onrustig in mijn hoofd. Dichtbij of veraf...alles is onrustig. Arabische Lente , economische crisis, het -ik-tijdperk van korte lontjes en wijzen naar de ander, Europa en de verdeeldheid daarin, omvallende banken en een staat die het 'systeem' wil redden, een kabinet van de afrekencultuur... de wereld is onrustig. Ach, dat is van alle tijden zul je zeggen; er is nooit rust in de wereld. Maar per decennia zie je wel verschillen. Het tweede decennium van de 21e eeuw lijkt een omslag in zich te houden: een crisis waar onder vandaan een nieuwe ordening zal rijzen. 

Op momenten dat ik dit probeer te beseffen en alles tegelijk door mijn hoofd spookt ben ik soms het perspectief even kwijt...waar gaat het naar toe en: waar wil IK naar toe met de mensen waar ik mede verantwoordelijk voor ben?

Ik moet die chaos duiden en een plek geven zodat ik weer verder kan. Focussen op het hier en nu en wat mij nu te doen staat. 

Nu is mijn werk , directeur van een school voor speciaal onderwijs , wel erg onderhevig aan de onrust van nu. De bezuinigingen van 300 miljoen in het speciaal onderwijs komen frontaal op ons af als een grote bedreiging. Het kabinet is op ramkoers en dendert maar door om gelijk te krijgen ook al is het niet zo. De impact die het heeft op het speciaal onderwijs en de mensen die er werken worden verschillend ervaren. Grofweg onder te verdelen in drie categorieën:

a.Sommigen ervaren het als iets 'dat vast niet zo'n vaart zal lopen'. Het kabinet zal wel vallen en dan lachen we er achteraf om. Een soort 'gelatenheid' waarbij er meestal sprake van is dat het hen persoonlijk niet echt zal treffen. 

b. Anderen gaan in de proteststand staan...dit is zó onrechtvaardig: we zullen ze even laten zien wat 'ze' aanrichten. Zijn ze daarboven soms blind? Kijken ze wel naar de mensen of alleen naar de portemonnee? De grote staking van 6 maart komt er aan. Arena Amsterdam komt makkelijk vol. In zo'n roes is het makkelijk zich voor te stellen hoe het NIET moet.

c. De derde categorie mensen probeert het te begrijpen om er vervolgens een positieve draai aan te geven. Op de puinhopen van de crisis proberen iets nieuws op te bouwen.

Ik vind me zelf tot de laatste categorie behoren, hoewel ik natuurlijk ook de verontwaardiging van de 2e categorie in me heb. Maar ik wil het vooral kunnen verklaren waarom het zo mis is gegaan. Misschien bevat de analyse van het verleden wel de oplossing voor de toekomst en misschien verklaart dat wel mijn interesse voor het vak geschiedenis. Maar zo'n analyse is moeilijk. Ik doe er zó mijn best voor en steek m'n licht op bij vele knappe koppen. Dan komen we een heel eind...maar ja... vervolgens: hoe pakken we het nu aan voor een betere toekomst?

Vandaag las ik een artikel over Agnes Jongerius. Ach, wat heeft die een zwaar jaar achter de rug. Als iemand de 'zorgen' over de maatschappij moet voelen is zij het wel. Werkgeversbelangen en asociale bezuinigingsdrift van het kabinet trotserend werd ze op het eind zelfs door haar eigen leden aangevallen. En vooral toen het zich ook op haar persoon richtte: muren beklad door vakbondsleden die haar een 'verrader' noemde. Men eist haar vertrek. En toen haar man ook nog eens een hartaanval kreeg knapte er iets. Agnes moet zich dan wel héél eenzaam voelen...en alleen het rotsvaste geloof dat zij gelijk heeft kan haar er doorheen slepen.  

In het artikel wordt duidelijk hoe het proces dan verder gaat. Er stond veel op het spel: niet alleen de federatie van de vakbewegingen; ook het wereldberoemde poldermodel.

'Verkenners' werden aangerukt om dit zinkende polderschip weer vlot te trekken. Het mag een verdienste van Han Noten en Herman Wijffels genoemd worden om tot de kern te geraken.

Het gaat er om dat iederéén meetelt maar dat door alleen samenwerking op grote schaal een echte beweging mogelijk is. De FNV heeft een 'getrapte besluitvorming', dat is een hiërarchisch en bureaucratisch model. Dat verklaart waarom grote groepen zich buitengesloten voelden en er geen verbinding meer was tussen de top en de leden. 

Daarom: de huidige structuur afbreken en helemaal opnieuw beginnen. Van belang is dat iederéén zich betrokken voelt en de verantwoording neemt om bij te dragen aan het grote doel: een ware gemeenschap zijn.

Met deze gedachte in mijn hoofd moest ik er even uit om het oude papier weg te brengen. Ik woon in een klein dorp, genaamd Westmaas. We zijn er trots op dat we als gemeente het beste scoren als het gaat om recycling van oud papier en lege flessen. En dus doe ik daar ook aan mee. De papiercontainer staat eens per maand bij het sportveld dat in de winter ook dienst doet als ijsbaan. En toen zag ik plots dat bordje staan: Ijsclub Westmaas...en dan in rode letters: Anno 1908.  Tjéé....zo lang zijn er dus al vrijwilligers die zich verbonden voelen met de gemeenschap en zich inspannen om die ijsbaan mogelijk te maken. En dank zij dat 'gevoel' maken we het leven een stuk prettiger voor elkaar.....ik was even ontroerd en gunde me even de tijd om weg te dromen. Sinds 1908 zijn er vele crises langsgekomen, tot en met wereldoorlogen aan toe. Dat geeft hoop. Ook deze crisis overleven we...maar wel opletten dat we daar voor moeten polderen. Ingewikkeld en complex maar de moeite waard.