Met de vuist op tafel!

Op 12 oktober gaf ik een presentatie over het format van Cloudschool® ten overstaan van ruim 60 bestuurders van het primair en speciaal onderwijs. 
Terwijl ik op het punt stond om mijn verhaal af te steken keek ik de zaal eens rond: daar zaten de machthebbers van kleine en grote besturen, hun ogen verwachtingsvol op mij gericht. "Dit is mijn kans", dacht ik bij me zelf "..om invloed uit te oefenen op het logge instituut dat onderwijs heet en wie weet: het verschil te kunnen maken". 
Ik deed mijn verhaal en sprak van de 'sense of urgency' waar ik in mijn vorige blog al over repte: bovenbestuurlijke samenwerking is nodig om met elkaar een 'marktmacht' te ontwikkelen om voor alle leerlingen digitaal lesmateriaal goed, goedkoop en toegankelijk te maken. 


In een notendop: 
Voor een duurzame digitale leeromgeving moeten we enerzijds gebruik maken van de voortschrijdende technologie ( cloudcomputing en web 3.0 ) en anderzijds software ontwikkelen om het lesmateriaal ( alles in de cloud en gevat in een 'semantische database' ) door een reeks 'onderwijsfilters' te trekken en beschikbaar te maken voor de leerlingen. Om deze software ( de virtuele juf ) te ontwikkelen zijn investeringen nodig van enkele miljoenen: te duur voor zelfs een groot bestuur, laat staan afzonderlijke scholen. Ook zullen scholen heel erg moeten gaan samenwerken om al het lesmateriaal te digitaliseren en te verbinden aan gestandaardiseerde leerlijnen en leerstandaarden.


..en ik dacht: "eigenlijk vertegenwoordigen deze besturen samen al vele honderden miljoenen omzet per jaar...voor één sector is 1,5 miljoen al genoeg om van de kant te gaan....misschien... als ik ze nou laaiend enthousiast kan krijgen? ..wie weet? ".
Je raadt het al. Hoewel men wel geïnteresseerd was, was het te vroeg om meteen al commitment van bestuurders los te kunnen peuteren. Het was té veelomvattend en te complex om er meteen mee aan de slag te gaan. Een begrijpelijke reactie...mits je er in berust dat het 'gaat zoals het altijd al gaat'. 


In het onderwijs lijken we murw geworden te zijn. Nooit doen we het goed, in de media lijken alleen de negatieve berichten nieuwswaarde te hebben en in tijden van recessie worden stelselwijzigingen vooral aangewend om nog meer te kunnen bezuinigen. 

Kom dan maar eens met een verhaal waarbij we op grote schaal moeten gaan samenwerken. En stel dát het lukt, spelen we de overheid dan niet nog eens in de kaart? Want zie je wel: het kán goed en ook goedkoper!  Weet je wat? We bezuinigen nog een beetje meer! 


...ach, dat laatste is wel erg cynisch gedacht. En toch...toch moeten we serieus kijken naar de kansen en minder naar de bedreigingen. Zo links en rechts zien we steeds meer groeperingen opdoemen die de 'sense of urgency' heel goed voelen en 'de weg omhoog' voor zich zien. Marcel Kesselring beschreef dat treffend in een van zijn blogs. 


Ik behoor tot één van die groepen: de Denvergroep. Deze groep van vrijdenkers onderschrijft de ambitie van de PO-raad om in 10 jaar tijd het onderwijs van Nederland weer aan de top te krijgen ( Manifest: in 10 jaar naar de top ) en ziet kansen om dit via ICT te doen ( De Denver Deal ). Binnen de Denvergroep werd al eerder vastgesteld dat voor grootschalige veranderingen ook grootschalige investeringen nodig zijn. En dat kan alleen door een zeer slim 'businessplan' te bedenken. Eén waarbij we minder uitgeven aan onderwijsmiddelen en met het mindere geld tóch een volledig onderwijsleerpakket te kunnen betalen. Verschillende modellen zijn in beeld: van herleiden van de versnipperde subsidiestromen tot één grote innovatiepot voor de hele sector, een onderwijscoöperatie waarbij elk bestuur of school 'inleggeld' betaalt voor een investeringsbudget, een centraal inkoopbureau voor leermiddelen of een combinatie met particuliere investeerders: een PPS oftewel: publiek-private samenwerking. 


Sommige van deze businessmodellen zijn al verder uitgewerkt en zelfs zo ver dat scholen en besturen zó kunnen instappen. De voordelen van deze samenwerking op grote schaal zijn evident: marktmacht ontwikkelen zodat de regie meer bij het onderwijs kan komen te liggen. En toch gebeurt dat allemaal heel aarzelend. Hoe komt dat toch? 
Wellicht heeft het iets te maken met de calvinistische trekjes van veel Nederlanders: 'doe maar gewoon..dan doe je al gek genoeg' en dúrven we niet meer boven het maaiveld uit te steken. Het is zó zonde...want het is écht mogelijk het onderwijs uit het moeras te trekken!


Het vergt een mooie mix van realisme en optimisme , van ondernemerschap , leiderschap en een gezonde dosis verstand. En...weer terug naar de bestuurdersbijeenkomst van 12 oktober...de zaal inkijkend zie ik meer dan genoeg bestuurders die dat allemaal in zich hebben. In de zaal was zó veel kracht en macht verzameld...als dat gaat samenwerken, komt er een trein in beweging die niet meer te stuiten is. Mijn presentatie mocht maar een kwartier duren maar ik hoop dat ik een zaadje heb geplant dat kan gaan groeien. Als we focus kunnen houden op wat ons te doen staat, ben ik helemaal niet zo pessimistisch gestemd over de nabije toekomst. Maar ...potjandorienogantoe...dan wel met de vuist op tafel en van elkaar eisen om samen te werken! In het belang van alle kinderen. De 21e eeuw daagt ons uit. 

Samen werken is als een symphonie  ( YouTube )